Атырау облысы, Индер ауданы, Көктоғай селосы,
Б. Нысанбаев атындағы мектеп
II санатты география пәнінің мұғалімі
Науашева Әсел
Боран Нысанбаев атындағы орта мектептің 2011-2012 оқу жылындағы 6 «а, б» сыныптар үшін дайындалған «Туған жер» атты вариативті курсының бағдарламасы.
| р/c | Cабақтың тақырыбы | Сағат саны | Күні |
| 1 | Кіріспе | 1 | |
| 2-3 | Көктоғай ауылының географиялық орны | 2 | |
| 4-5 | Туған жер шежіресі тарихына шолу | 2 | |
| 6-7 | Халқы,ұллтық құрамы | 2 | |
| 8 | Өсімдігі мен жануарлар дүниесі | 1 | |
| 9 | Жайық тағдыры-ел тағдыры | 1 | |
| 10 | Жергілікті жердің шаруашылық жағдайы | 1 | |
| 11-12 | Егін және мал шаруашылық жағдайы | 2 | |
| 13-14 | Білім ошағының тарихы | 2 | |
| 15-16 | «Гүлдәурен» балабақшасының тарихы | 2 | |
| 17 | Мәдениет үйінің тарихы | 1 | |
| 18-19 | Аурухана тарихы | 2 | |
| 20 | Көктоғай ауылының топонимикасы | 1 | |
| 21-22 | Көктоғай ауылының әкімшілік округі | 2 | |
| 23-24 | Көктоғай өнірінің танымал тұлғалары | 2 | |
| 25-26 | Ер есімі- ел есінде.Б. Нысанбаев | 2 | |
| 27 | Мектеп мұражайына саяхат | 1 | |
| 28-29 | Ауылым темір қазығым | 1 | |
| 30-31 | Экологиялық проблемалар | 2 | |
| 32 | Сарамандық жұмыс | 1 | |
| 33 | Топ серуен | 1 | |
| 34 | Қорытынды қайталау | 1 |
Пайдаланылған әдебиеттер:
- «Индер» энциклопедиясы
- «География және табиғат»әдістемелік журналы 2010ж
- Т.Досымов «Жырым сенсің, туған жер» 2001ж
Бағдарлама 2011жыл 31тамыз №8 педагогикалық кеңесте талқыланып, бекітілді.
Бағдарламаны дайындаған II санатты география пәнінің мұғалімі: Ә.Науашева
Бекітемін Келісемін
Мектеп директоры: А.Габдуллина Оқу ісінің меңгерушісі: А.Үмбеш
Боран Нысанбаев атындағы орта мектептің 2011-2012 оқу жылындағы жаратылыстану-математика бағытындағы 11 «б» сыныбы үшін дайындаған «Зоогеография негіздері» атты қолданбалы курс бағдарламасы.
| р/c | Cабақтың тақырыбы | Сағат саны | Күні |
| 1 | Кіріспе
|
1 | |
| 2 | Зоогеография ғылымы, мақсаты мен міндеті
|
1 | |
| 3 | Зоогеография негіздері
|
1 | |
| 4 | Жергілікті жердің табиғаты және жануарлар дүниесін қорғау заңдылықтары
|
1 | |
| 5-6 | Халықаралық «Қызыл кітапқа» енген жануарлар
|
2 | |
| 7 | Дүниежүзінің зоогеографиясы
|
1 | |
| 8-9 | Африка материгінің зоогеографиясы
|
2 | |
| 10-11 | Аустралия материгінің зоогеографиясы
|
2 | |
| 12-13 | Азияның зоогеографиясы
|
2 | |
| 14-15 | Еуропаның зоогеографиясы
|
2 | |
| 16-17 | Солтүстік Американың зоогеографиясы
|
2 | |
| 18-19 | Оңтүстік Американың зоогеографиясы
|
2 | |
| 20-21 | Антрактиканың зоогеографиясы
|
2 | |
| 22 | Танымдық ойындар
|
1 | |
| 23 | Жануарлар әлемінің дамуы
|
1 | |
| 24 | Жануарлар әлемінің дамуындағы негізгі кезеңдер
|
1 | |
| 25 | Жануарлар сан алуандығы
|
1 | |
| 26 | Атырау облысының зоогеографиясы
|
1 | |
| 27 | Атырау облысының Қазақстанның «Қызыл кітабына» кіретін жануарлар
|
1 | |
| 28 | Сарамандық жұмыс
|
1 | |
| 29-30 | Қазақстандағы қорықтарындағы жануарлар дүниесі
|
2 | |
| 31 | Табиғатқа топ серуен
|
1 | |
| 32 | Сауалнама
|
1 | |
| 33 | Сарамандық жұмыс
|
1 | |
| 34 | Білімді қорытындылау
|
1 |
Бағдарлама 2011жыл 31тамыз №8 педагогикалық кеңесте талқыланып, бекітілді.
.Бағдарламаны дайындаған II санатты география пәнінің мұғалімі: Ә.Науашева
Атырау облысы
Индер ауданы
Көктоғай селосы
Боран Нысанбаев атындағы орта мектеп.
Қолданбалы курстың бағдарламасы
Қолданбалы курстың тақырыбы: «Зоогеография негіздері»
(жаратылыстану – математикалық бағытындағы 11 «б» сыныбына арналған)
Дайындаған: география пәнінің II санатты мұғалімі Науашева Әсел
2011-2012 оқу жылы
Мазмұны
- Оқушының білім көрсеткішіне қойылатын талаптар. . ________ 1-2
- Күтілетін нәтиже. ________________________________3
- Пәнаралық байланыс. _____________________________4
- Курстың мазмұны. _____________________________5
- Оқу- тақырыптық жоспар. _________________________6
- Ұсынылатын әдебиеттер. ___________________________7
- Қосымша. ______________________________8
Түсінік хат.
«Зоогеография негіздері» қолданбалы курсы, ҚР-ның 2015 жылға дейінгі білім берудің негізгі мақсаты- алған білімнің, кәсіби дағдыларының негізінде өмірдің өзгермелі жағдайларына еркін бағдарлай алатын, білім арқылы өз мүмкіндіктерін іске асыруға, өзін-өзі дамытуға және адамгершілік тұрғыда өз бетінше дұрыс, жауапты шешім қабылдауға қабілетті тұлға қалыптастыру.
Мектеп түлектерінің жалпы географиялық және экологиялық біліктілігі- адам-табиғат- шаруашылық-қоршаған орта жүйесіндегі байланыстар мен әрекеттерді танып, білуге негіз болып табылады. Жаратылыстану – математикалық бағдарлы мектептің 11 сыныбына аршалған география пәнінен «Зоогеография негіздері» қолданбалы курс бағдарламасы географиялық білімін тереңдетуге және кәсіптік бағдавр алу қажеттілігін сәйкес, оқушыларды географиялық білімін қаруландыру мақсатын көздейді.
Өзектілігі:
Оқушылардың қызығушылығын арттырады. Экологиялық саналылықты дамытады.Эколог мамандығын таңдауға осы курс бастама болады.
Мақсаты:
Оқушылардың зоогеография ғылымы туралы білімдерін тереңдету, олардың білімділігі, кәсіби икемділігі негіз бола отырып, географиялық білімді әлеуметтік өмірге қажетті жағдайда қолдануға үйрету.
Міндеттері:
- Оқушылардың экологиялық ойлау қабілетін арттыру.
- Ғаламдық экологиялық мәселелердің туындау себептерін және оның шешу жолдарын өз беттерінше белсенділік көрсетуге бағыттау.
- Табиғи қорларды тиімді пайдалану мен қорғауда жауапкершілікті күшейту.
- Табиғаттағы өзгерістер мен құбылыстарды, антропогенді әсерлерді, биосфераның тұрақты дамуындағы ауытқуларды экологиялық тұрғыда түсіне алуы және қоршаған ортаға, табиғатқа деген парасатты, мәдени жауапкершілігін арттыру.
- Туған өлкенің өсімдік, жануарларын, топырағын сақтауға қатысу.
- Адамның іс-әрекетіне баға беру және адам денсаулығын сақтау.
Болжамы:
Егер аталған курс меңгерілсе, онда оқушы экологиялық сауатты, қоғамдағы өзгерістерді пайымдап, табиғат байлықтарына ұқыптылықпен қарауға, экологиялық қолайсыздықтардың алдан алуға ұмтылады.
Оқушы біліміне қойылатын талаптар.
Оқушылардың білуі керек:
-Бейіндік курс бойынша, базалық курста берілмеген білім көздерімен жұмыс істей алуы;
-Әр түрлі әлемдік экологиялық, географиялық, биологиялық, химиялық білім материалдарын өз бетінше мағлұмат ала білуі;
-Атмосфера, гидросфера, литосфера, өсімдік, жануар экологиясын зерттеп талдай білуі;
-Экологиялық апаттар, экологиялық жағдайы нашар аймақтарды анықтап, экологиялық мәселелер туындауы туралы мәліметтермен танысуы;
-Табиғи ланшафтар мен антропогендік ланшафтардың айырмашылығын анықтап, сипаттай алуы;
-Табиғи байлықтарды жіктеп, тиімді пайдалану жолдарын ашып, айта алуы;
-Жергілікті жердегі топырақ, өсімдік, жануарларды және сулар мен ауаның экологиялық жағдайын ашып айта алуы;
Оқушылар істей алады:
-Ақпараттан, интернеттен экологиялық мәселелер жөнінде материал жинақтап, жұмыс істей алуы;
-Өндіріс ошақтарының ластануы, радиациялық қалдықтардың жайылған орталықтарын анықтап, кескін картаға түсіре алуы;
— Медициналық, санитарлық-эпидемиялық орталықтарға, статистикалық бөлімдерге, жергілікті табиғат қорғау органдарынан мәлімет жинап, кесте, диаграмма жасай алуы;
-Жергілікті жердің жоспарын жасап, сол жердегі экологиясы нашар аймақты белгілеп, көрсете алуы;
-Жергілікті жердегі өсімдік, жануарлар дүниесіне бақылау жасай алуы;
-Өз білімдерін ғылыми жобалар арқылы дәлелдей алуы;
-Әр түрлі қозғалыстар ұйымдастыра отырып,үгіт-насихат жұмыстарын жүргізе алуы;
Күтілетін нәтижелер.
Бейіндік оқыту барысында оқушылар болашақ маман иесі ретінде икемдік, қолданбалы іс-әрекеттерді орындай алады және зерттеу жұмыстарын қорытындылап, дәлелдеп береді.
- Қазақстанның экологиялық апатты аймақтары, ауасы, өзен-көлдері, топырағының экологиясы, ластану жөнінде нақты мәліметтер жинақтап, кесте, диаграмма, графиктер сызып, дәлелдейді.
- Оқушы ауа, су, жер ресурстарының ластанбау жолдарын ұсынады;
- Өз өлкесінің табиғи байлықтарын жіктей алады;
- Өсімдіктер мен жануарлар дүниесін қорғауға ат салысады;
- Өлкелік топ серуен, саясат жасау барысында бақылаулар жүргізе отырып, қорытынды есеп жасайды;
- Өлкенің топографиялық картасында және де жергілікті жердің жоспарын жасап, экологиялық жағдайы нашар жерлерді белгілеп көрсетеді;
- Экологиялық мәселелер жөнінде эссе жазады;
- Басылымдар, газет-журналдарға мақалалар және ғылыми зерттеу жұмыстарын жазады;
- Үлкен жобалар жазу арқылы гранттар ұта алады;
Бейіндік оқытудың танымдық тұрғыдағы күтілетін нәтижелері жоғарыда келтірілген компентециялар түрінде анықталады;
Пәнаралық байланыс.
«Зоогеография негіздері» — кіріктірілген курс,ол биология,география,химия,физика,тарих,психология,сызу пәндерін қамтиды.
| Пәні | Міндеті |
| Биология | -Қоршаған ортаны қорғау -Биологиялық әртүрлілікті сақтау -Жер бетін көгалдандыру -Зиянкестермен күрес жүргізу -Жануарлардың қоректенуі -Селекция,сырттан келетін өнімдер сапасы |
| Химия | -Ауаның химиялық уланулары — Таза су проблемасы -Тыңайтқыштар,гербидциттер,пестициттер. -Атмосферадағы зиянды заттар,автомобильдер пайдаланған заттар. -Тағамдардың химиялық құрамы. |
| Физика | -Судың қасиеттерін талдай білу -Ақпараттандыру құралдарымен жұмыс жасау. -Физикалық шамаларды дұрыс пайдалану -Атмосфера бойынша толық мағлұмат,астрономиялық талдаулар жүргізу. |
| Тарих | -Экологиялық даму тарихы. -Балалар құқығы концепциясы. -Отан-өз үйім,туған табиғатым ұғымын қалыптастыру. |
| Психология | -Әр түрлі медитациялар арқылы оқушылардың психологиясына әсер ету. — Өзін-өзі басқаруға,тәрбиелеуге,психологиялық ерекшеліктерін анықтауға тренингтер пайдалану — Психологиялық тесттер |
.
Ұсынылатын әдебиеттер:
- Бейсенова Ә.С., Шілдебаев Ж.Б., Сауытбаева Г.З., «Экология»(оқулық) Алматы 2001.
- Бейсенова Ә.С., Шілдебаев Ж.Б., Сауытбаева Г.З., «Экология негіздері»(оқу құралы) Алматы 2001.
- Максаковский В.П «Дүниежүзілік экономикалық және әлеуметтік географиясы»(оқулық) Алматы , 2003
- Интернет ақпараттары
- Газет-журналдар, теледидар, бейнетаспалар
- Ғылыми-педагогикалық журнал. «География және табиғат»2003,2004,2005,2006,2007 ж.
- Научно-популярный экологический журнал «Экология и общество»№9(26)2008 Алматы.
- Ғылыми-экологиялық журнал «Драйнет» №2 (сәуір)2008ж.
- Биғалиева А., Жамалбеков Е., Білдебаева Р «Қазақстан топырағы және оның экологиясы», Алматы 1995
- Шілдебаев Ж, «Экология» (әдістемелік нұсқау) Алматы 2005
Қосымша.
Курсқа кіру анкетасы
- Фамилиясы, аты-жөні ________________________________
- сынып ________________________________
- Қандай мамандықты таңдадың?
- Экология жөнінде түсінігің бар ма ?
Иә: Жоқ:
5.Қолданбалы «Зоогеография негіздері» курсынан не күтесің ?
6.Қоршаған орта жағдайына бақылау жасай аласың ба ?
Иә: Жоқ:
- Экология жөнінде білім қажет деп санайсың ба?
Иә: Жоқ:
Курс соңындағы шығу анкетасы
1.Бұл курс сізге ұнады ма?
Иә: Жоқ:
2.Қалаған мамандығыңда қала бересің бе?
Иә: Жоқ:
3.Табиғат қорларын жіктей аласың ба?
Иә: Жоқ:
4.Қоршаған ортаны ластаушы көздерді атай аласың ба?
Иә: Жоқ:
5.Қоршаған ортаны ластаушы көздерді атай аласың ба?
Иә: Жоқ:
6.Осы курс жетекшісіне курсты мәндірек өткізу үшін тағы қандай кеңес берер едің? _________________________________________________________
7.Осы курс бойынша өз біліміңді жетілдіруде, толықтыруды алған жақсы жақтарыңды ата: _________________________________________________________
Түсінік хат
Мектептiң бiлiм беру жүйесiнде жас ұрпақты жан — жақты дамыту мен тәрбиелеуде: олардың жалпы мәдениетiн қалыптастыруда, тұлғаны шығармашылыққа тәрбиелеуде, өзiнiң табиғат пен қоғам алдындағы жауапкершiлiгiн сезiнуде, Жер бетiнде тiршiлiктi сақтауда география пәнi үлкен рөл атқарады.
«Туған жер» вариативті курстың мазмұны Көктоғай ауылының географиялық орны,тарихы, шаруашылығы,экономикалык дамуы тереңірек оқытылады.
Үздіксіз экологиялық білім беру жүйесін құрудың мақсаты-ғылыми және тәжірибелік білімінің бірлігі негізінле оқушылардың қоршаған ортаға деген парасатты жауапкершілігін арттыру. Сондықтан сабақ барысында адам мен табиғат арасындағы ұқсастықтығы мен айырмашылығы туралы кең мағлұматтар береді.
Курстың мақcаты:
-Оқушыларға туған өлкесінің табиғаты, тарихы мен мәдениеті, экономикасы және экологиясы туралы білім беру;өз өлкесін Отанымыздың бір бөлшегі ретінде оқып үйренуге, оны сүю және қорғауға бағытталған этнопедагогикалык негіздегі патриоттық тәрбие беру.
Курстың міндеттері:
-туған өлкесінің табысын мақтан ету,мәселелерін шешуге үлес қосу;
-табиғи және антропогендік, экологиялық сапаны, әлеуметтік үрдістерді,өлкесінің халық шаруашылығын кешенді түрде қабылдауға үйрету;
-географиялық білімді күнделікті өмірге,тіршілікке қолдана білу.
-оқушылардың өз жеріне деген ұлтшылдық сезімін дамыту.
Курсқа қатысатын оқушылар:
1.Абдрахманова П. 10. Қайыржан
2.Ақымғалиев Ө
3.Әбіл Д
4.Бакетов А
5.Бактығалиев Ш
6.Ғалымжанова Қ
7.Ғилымғалиева Э
8.Зинеденов Т
9.Калимова Э
