Конденсаторлардың электрсыйымдылығы. Конденсаторлардың құрылысы және түрлері

Қызылорда облысы   Қазалы ауданы   Әйтеке би кенті
Жанқожа батыр атындағы № 70 мектеп  Физика пәнінің мұғалімі
Досан Сайрамкүл Жақыпқызы

Сабақтың тақырыбы:   Конденсаторлардың электрсыйымдылығы.   Конденсаторлардың құрылысы және түрлері

Сабақтың мақсаты:     Оқушылардың ақыл-ойын, танымдық-шығармашылық            қабілеттерін дамыту

Білімділік  мақсаты:    Өз бетімен жұмыс істеу, ойлау қабілетін дамыту

Тәрбиелік мақсаты:     Алғырлыққа, зеректікке, шапшаңдыққа баулу

Сабақтың құрылымы:    І. Ұйымдастыру;

                                             ІІ. Оқу әрекеттерінің нәтижесін бақылау, оқушылардың       білімін бағалау мақсатында    “Электр өрісіне” саяхат жасалады.

Электр – қараңғы түнді, әлемді жарықтандыратын адам ойының сөнбес “жұлдызы”

ІІІ. Мағынаны тану

Конденсатор — диэлектриктердiң жұқа қабатымен бөлiнген модульдары бойынша тең әр аттас зарядталған екi өткiзгiштен тұратын жүйе.

Конденсатордың түрлері

 

Өткізгіштің электрсыйымдылығы түрліше физикалық факторлардың әрекетінен өзгеруінің қасиеттері:

1)    Өткізгіштің электрсыйымдылығы оған екінші зарядталмаған өткізгішті жақындатқанда артады;

2)    Екінші өткізгішті жерге жалғау бірінші өткізгіштің электрсыйымдылығын арттырады;

3)    Қатты диэлектриктің болуы жүйенің электрсыйымдылығын арттырады;

4)    Диэлектриктің қалыңдығын азайтса, өткізгіштер жүйесінің сыйымдылығы артады;

5)    Диэлектриктің диэлектрлік өтімділігі артқанда, жүйенің электрсыйымдылығы артады

6)    Өткізгіштердің бір-бірімен айқасу ауданын арттырғанда жүйенің электрсыйымдылығы артады.

Конденсаторларды жалғау:

1) Параллель жалғау                 C=C₁+C₂+…+C_n  

                                                        q=q₁+q₂+…+q_n

                                                       U=U₁=U₂=…=U_n  

2) Тізбектей жалғау                   1/С=1/C₁+1/C₂+…+1/C_n  

                                                       q=q₁=q₂=…=q_n

                                                      U=U₁+U₂+…+U_n  

Конденсаторлардың қолданылуы:Радиотехникада кез-келген радиоэлектрондық құрал (байланыс, телевизия, телеграф, т.б.)

IV. Ой қорыту

1. Сұрақтар:

1) Конденсатор дегеніміз не?

2) Конденсаторлардың қандай түрлерін білесіңдер?

3) Конденсатор түрлерінің құрылысы қандай?

4) Жазық конденсатордың сыйымдылығы қалай   өзгереді?   Егер   оның      астындағы зарядтарын 2 есе арттырғанда қалай өзгереді?

2. Есептер: 1) Конденсатор ауданы 200 см²-ге тең екі пластинадан тұрады. Ол пластиналардың арасында қалыңдығы 0,1 см болатын слюда бар. Конденсатордың сыйымдылығын тап.

2) Өткізгіштердің әрқайсысында 10 мкКл заряд бар. Олардың арасындағы потенциалдар айырымы 5 В. Жүйенің сыйымдылығы қандай?

3) Сыйымдылықтары С₁ = 1 мкФ, С₂ = 2 мкФ, С₃ = 3 мкФ болатын үш конденсатор бар. Олардан қандай ең минималь сыйымдылық алуға болады?

4) Сыйымдылықтары С₁ = 1 мкФ, С₂ = 2 мкФ, С₃ = 3 мкФ болатын үш конденсатор бар. Олардан қандай ең максималь сыйымдылық алуға болады?

V. Сабақты қорытындылау

1. Өзіндік жұмыстарын бағалау
2.  Үйге тапсырма беру